Η μεγάλη πρόκληση και η ιστορική ευθύνη.

1. 

   του Ελευθερίου Τζιόλα

   Ο Οκτώβρης 2014. 'Έκλεισε, -όπως έκλεισε-, κι ο κύκλος των απολογισμών για τις ευρωεκλογές, καθώς και του ανασχηματισμού. Τα κεντρικά αιτούμενα, τώρα, για τη νεοφιλελεύθερη συμμαχία των κομμάτων που κυβερνά (Σαμαράς, Βενιζέλος) είναι: να ξεπεραστεί ο σκόπελος της Προεδρικής εκλογής το Μάρτιο 2015 και η διαπραγμάτευση για το χρέος να γίνει χωρίς την υπογραφή νέου Μνημονίου. Και τα δύο δείχνουν ότι δεν μπορούν να επιτευχθούν. Οι απόπειρες κέντρων του συστήματος και της νεοφιλελεύθερης συμμαχίας για ''νέα Ιουλιανά'', - εντός του τρέχοντος πολιτικού χρόνου και πριν το Φεβρουάριο 2015-, με συγκολλήσεις, υποσχετικές και συμπαρασυρμούς βουλευτών και τμημάτων κοινοβουλευτικών ομάδων, στην υπόθεση της Προεδρικής εκλογής, προαπαιτεί την παραίτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας, την οποία, όμως, ουδείς μπορεί να θεωρεί δεδομένη, κάτω μάλιστα από παλλαϊκή κατακραυγή για τις ''νέο-ιουλιανές'' μεθοδεύσεις. Η διαπραγμάτευση του χρέους το φθινόπωρο, δεν μπορεί να έχει οποιαδήποτε κατάληξη χωρίς ταυτόχρονη δέσμευση σε νέα συμφωνία, ως το συνοδευτικό-συμπληρωματικό τμήμα της όποιας συμφωνίας ρύθμισης του χρέους, δηλαδή, νέο Μνημόνιο. Επίσης, η όποια συμφωνία μ΄ αυτό το γνώρισμα οφείλει να αποτυπωθεί σε νέα μέτρα και πολιτικές που θα διαπερνούν τον νέο Προϋπολογισμό, του 2015, και ο οποίος θα πρέπει να κατατεθεί τέλος Οκτωβρίου και να ψηφισθεί. Η κυβερνητική πλειοψηφία κρέμεται πλέον σε τέσσερις βουλευτές, πόσοι, αλήθεια, θα είναι σε θέση να ψηφίσουν και νέο Μνημόνιο και έναν ανάλογο Προϋπολογισμό ; Οι εκλογές τον Οκτώβρη 2014 εμφανίζονται πολύ πιθανές. Και το μπλοκαρισμένο σύστημα της σημερινής νεοφιλελεύθερης κυβερνητικής συμμαχίας, δεν μπορεί να αναμένει ότι ο λαός, θα τους χαριστεί και θα τους ξεμπλοκάρει, ξαναδίνοντας τους εντολή να συνεχίσουν την αποσάθρωση.
   
   
2. Η εναλλακτική προοπτική. Tα πράγματα δείχνουν ότι ο άξονας των εξελίξεων θα μετακινηθεί δραστικά, αριστερά. Δύναμη κυρίαρχη στις παρούσες συνθήκες στην οποία θα ανατεθούν καθήκοντα μιας άλλης, βιώσιμης, ρεαλιστικής αλλά και βαθιά προοδευτικής πορείας είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα, και, πάντως, μείζονος σημασίας ζήτημα που σχετίζεται ευθέως και με τις προεκτιμούμενες πολιτικές εξελίξεις και τα σενάρια προοδευτικών συμμαχικών κυβερνήσεων, είναι η κινητικότητα στον ευρύτερο χώρο του πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ. Παρά την μεγάλη προσπάθεια των κέντρων εξουσίας, των συνασπισμένων media και της ηγετικής ομάδας του κόμματος του Βενιζέλου να εμφανίσουν ότι η ''Ελιά -ΠΑΣΟΚ'' ήταν περίπου νικητής (!) των ευρωεκλογών, η αληθινή εικόνα αποκαταστάθηκε, τα προφανή συμπεράσματα για την τρίτη, βαρύτερη όλων, ήττα και τις μοιραίες πολιτικές ευθύνες αποτέλεσαν πλατύ κοινό τόπο, κινώντας ταυτόχρονα μία βαθύτερη διαδικασία αμφισβήτησης της ηγεσίας Βενιζέλου και των πολιτικών της, και δρομολόγησης ζυμώσεων και συγκλίσεων που ως κεντρικό τους θέμα, με τις ιδιαιτερότητες και τις ταχύτητες των συμμετεχουσών πλευρών, έχουν τη δυνατότητα και τους όρους πραγματικής επανίδρυσης του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος. Το κεντρικό, ζωτικό αυτό θέμα (της επανίδρυσης του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος) τίθεται, εξ αντικειμένου, σ ένα πλαίσιο πολιτικού περιβάλλοντος και με άλλα καυτά θέματα προτεραιότητας, που αναδεικνύουν οι ίδιες οι εξελίξεις, καθιστώντας το όλο εγχείρημα εξαιρετικά απαιτητικό υποκειμενικά και πολιτικά , καταδεικνύοντας, επίσης, πόσο σωστές, έγκαιρες και εύστοχες ήταν οι επισημάνσεις-κατευθύνσεις και οι προσπάθειες στελεχών και κινήσεων που έθεταν ανοιχτά αυτά τα θέματα ανασυγκρότησης πριν και κατά το τελευταίο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και με κλιμακούμενη ένταση μέχρι σήμερα. Πάντως, στην τρέχουσα συγκυρία, για έναν σημαντικό αριθμό στελεχών του ΠΑΣΟΚ, το ενδεχόμενο μιας κυβερνητικής προοπτικής του ΣΥΡΙΖΑ, με τη συνεργασία ενός σχήματος με αναφορά και προέλευση ΠΑΣΟΚ δεν αποτελεί θέμα χωρίς σημασία και για αυτούς τους ίδιους, ως στελέχη με πείρα και ρόλο, αλλά και γενικότερα. Ούτε μπορεί να παρακαμφθεί το πραγματικό γεγονός ότι σημαντικά τμήματα της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ έχουν εξελικτικά τοποθετηθεί θετικά σ΄ αυτή την προοπτική, ενώ και σοβαρός αριθμός ενδιάμεσων στελεχών κινήθηκε ή/και θα κινηθεί ανάλογα. Το σχίσμα στο ΠΑΣΟΚ, καθώς επέρχεται η μεγάλη αναμέτρηση για τους δύο δρόμους, μεταξύ της νεοφιλελεύθερης συνέχισης (με νεοφιλελεύθερη κυβερνητική συμμαχία) και της εναλλακτικής προοδευτικής προοπτικής (με μια νέα προοδευτική κυβερνητική συμμαχία) δεν θα μπορέσει κανείς να το αποφύγει. Η ώρα αυτής της αναμέτρησης είναι ορισμένη από τις γενικότερες εξελίξεις : Οκτώβρης 2014 (ή, το αργότερο, Μάρτιος 2015). Στις εκλογές του Οκτώβρη 2014, -το αργότερο του Μάρτιου 2015-, ποιο ΠΑΣΟΚ θα βρίσκεται στο στίβο εκείνης της καθοριστικής για την Ελλάδα, της καίριας για τη δεκαετία προεκλογικής μάχης : του Βενιζέλου, της νεοφιλελεύθερης συνέχισης (της νεοφιλελεύθερης κυβερνητικής συμμαχίας ) , ή, του επανιδρυθέντος ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος (της νέας προοδευτικής κυβερνητικής συμμαχίας). Τα πράγματα δείχνουν, ιδιαίτερα, μάλιστα, για όσους λογάριαζαν, -πέφτοντας και πάλι έξω-, ότι ο Βενιζέλος, μετά από νέα του ήττα, θα εγκαταλείψει την ηγεσία στο ΠΑΣΟΚ, πως δεν ήταν , δεν είναι και δεν θα είναι έτσι. Η εξαγγελία, δε, από τον ίδιο, συνεδρίου, ίσως και την επετειακή ημερομηνία της 3ης Σεπτέμβρη, δείχνει ότι επιδιώκει να έχει και να κρατήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και την επικυριαρχία. Επομένως: και η άλλη προοπτική (προοδευτική, με προοδευτική κυβερνητική συμμαχία), και η επανίδρυση του σοσιαλιστικού κινήματος για την ύπαρξη και την άσκηση προοδευτικής πολιτικής εξαρτώνται από του ποιός έχει και διατηρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων στο χώρο, ποιός δρομολογεί και με ποιές ορίζουσες την πορεία του χώρου ; Και, στο τέλος αυτής της διαδρομής, ποιός φορέας, με ποιά ηγεσία και με ποιά πολιτική θα δώσει την καίρια για τη δεκαετία επερχόμενη εκλογική μάχη ; Και τούτα, υπό την σκέψη ότι ανασύσταση-επανίδρυση σημαίνει διάθεση χρόνου που δεν υπάρχει, πλέον, σημαίνει πυκνή κινητοποίηση πολιτικοποιημένων δυνάμεων σε κάθε κοινωνική κατηγορία, σε κάθε γεωγραφική ενότητα, που ήδη έχει καθυστερήσει, παρά τα υπαρκτά πολιτικά-συνδικαλιστικά δίκτυα. Το σημαντικό ζήτημα: ποιές και πόσες δυνάμεις θα μπορέσει να συγκροτήσει, να συνασπίσει ο ανασυγκροτημένος σοσιαλιστικός χώρος, ποιόν κοινωνικό συσχετισμό και ποιά πολιτική επιρροή θα μπορέσει να αποκτήσει, στις τωρινές συνθήκες απαντιέται από το ερώτημα : υπάρχει πραγματική θέληση για την ανασύσταση-επανίδρυση του ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος μέσα από γνήσιες διαδικασίες που οδηγούν σε ιδρυτικό Συνέδριο; Ποιός έχει την πρωτοβουλία στον κοινωνικό-πολιτικό χώρο του, ποιός δρομολογεί πρωταγωνιστικά εξελίξεις με προοδευτικό περιεχόμενο και σχέδιο ανάταξης της χώρας και ανόρθωσης της κοινωνίας; Αν οι κατευθύνσεις αυτές επικρατήσουν στην πράξη κι αν η υποκειμενική ποιότητα και οι ταχύτητες είναι ανάλογες του εγχειρήματος, τότε μπορούμε μέσα σε τούτη την κρίση να έχουμε και στοιχεία αισιοδοξίας και ελπίδας.
   Θεσσαλονίκη, 14 Ιουνίου 2014.