Θυμάμαι πόσο βαρύς ήταν ο όρος PSI για τη δημόσια συζήτηση του 2012. Κούρεμα ομολόγων, νέα δάνεια, και στο πακέτο… warrants: χρεόγραφα που υποσχόντουσαν πληρωμές στους κατόχους τους αν και όταν η ελληνική οικονομία ανέκαμπτε πάνω από συγκεκριμένα επίπεδα.
Τότε δεν πολυκατάλαβα τι ακριβώς ήταν – λίγοι το κατάλαβαν. Τώρα όμως, καθώς η οικονομία δείχνει σημάδια ανάκαμψης, αυτά τα warrants ξαναμπαίνουν στο προσκήνιο. Κι αντί οι επενδυτές να προσφεύγουν στα δικαστήρια, όπως συνηθίζεται, το κάνει το ελληνικό κράτος. Για να αποφύγει μελλοντικές απαιτήσεις, αλλά και να ερμηνεύσει, με νομική βούλα, τι εννοούσε όταν υπέγραψε αυτές τις ρήτρες.
Δεν μπορώ να μην σκεφτώ την ειρωνεία: η Ελλάδα προσφεύγει στο High Court του Λονδίνου, γιατί τα συγκεκριμένα χρεόγραφα διέπονται από αγγλικό δίκαιο. Για χρόνια μας έλεγαν «υπογράψτε εδώ, με ξένο δίκαιο για ασφάλεια». Τώρα, εμείς ζητάμε από αυτό το δίκαιο να μας προστατέψει.
Είναι μια σπάνια αντιστροφή ρόλων, αλλά και μια απόδειξη ότι τα εργαλεία του χρηματοπιστωτικού κόσμου μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από τα κράτη – αν έχουν τη βούληση και τη στρατηγική.
Διαβάζοντας αναλύσεις στον ελληνικό και γερμανικό Τύπο, βλέπω πως το θέμα δεν είναι καθόλου απλό. Η Handelsblatt, για παράδειγμα, έγραφε πρόσφατα πως η Ελλάδα μπορεί να γλιτώσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, αν το δικαστήριο αποφανθεί υπέρ της. Αντίστοιχα, το Bloomberg αποκάλυψε ότι η Ελλάδα δεν είναι η μόνη που κινείται έτσι – και άλλες χώρες έχουν προσφύγει προληπτικά, προκειμένου να αποφύγουν αβέβαιες και δαπανηρές δικαστικές διαμάχες με επενδυτές.
Αναρωτιέμαι: τι σημαίνει ανάπτυξη, όταν συνοδεύεται από χρέος που ενεργοποιεί ρήτρες αποζημίωσης; Όταν «πάμε καλά», αλλά αυτό σημαίνει ότι πρέπει να πληρώσουμε περισσότερο; Και κυρίως, ποιος έχει το δικαίωμα να καθορίσει αν αναπτυσσόμαστε και πώς μεταφράζεται αυτή η πρόοδος;
Η υπόθεση με τα warrants είναι μια ακόμη υπενθύμιση ότι η οικονομία δεν είναι ουδέτερη – είναι πολιτικό πεδίο σύγκρουσης. Όχι μόνο ανάμεσα σε κράτη και αγορές, αλλά και ανάμεσα στο δικαίωμα ενός λαού να ανασάνει και στο «δικαίωμα» του επενδυτή να πληρώνεται.
⸻
Πηγές:
. Handelsblatt (2024). “Griechenland zieht vor britisches Gericht wegen Streit um Wachstumspapiere.”
. Bloomberg (2025). “Greece Seeks Legal Clarity Over GDP Warrants as Investors Eye Payouts.”
. Καθημερινή (2025). “Στα βρετανικά δικαστήρια η Ελλάδα για τα warrants – Επιχειρεί να προλάβει απαιτήσεις funds.”
. Γιάννης Μηλιός, άρθρα για τις ρήτρες ανάπτυξης και τη μεταμνημονιακή κυριαρχία, περιοδικό Θέσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου