Έχουμε δει πολλά τα τελευταία χρόνια, αλλά αυτό ξεπερνάει κάθε προηγούμενο:
-Ο Τραμπ, ο απόλυτος εκπρόσωπος του καπιταλισμού, βάζει δασμούς και σηκώνει τείχη στο εμπόριο.
-Η Κίνα, με κομμουνιστικό κόμμα στο τιμόνι, υπερασπίζεται το ελεύθερο εμπόριο και κάνει business σε όλο τον κόσμο.
Άντε τώρα να εξηγήσεις στον 20χρονο φοιτητή της οικονομικής σχολής τι είναι «καπιταλισμός» και τι «κομμουνισμός». Μάλλον θα του πεις: «Άστο παιδί μου, άλλαξε ύλη».
Ο προστατευτισμός έγινε μόδα. Ο Τραμπ βάζει δασμούς σε όλες τις χώρες και ειδικά στα κινεζικά προϊόντα για να προστατέψει τις αμερικανικές δουλειές. Αλλά δεν μένει εκεί. Άνοιξε πόλεμο τεχνολογίας, μπλόκαρε κινεζικές εταιρείες, και έστησε ένα γερό ανάχωμα απέναντι στην οικονομική άνοδο της Κίνας.
Και τι κάνει η Κίνα; Ζητάει… περισσότερη ελευθερία στο εμπόριο! Όχι γιατί ξαφνικά αγάπησε τον φιλελευθερισμό, αλλά γιατί θέλει να πουλήσει, να επενδύσει, να εξαπλωθεί. Με λίγα λόγια: τους βολεύει.
Η Ευρώπη, που πάντα πίστευε ότι η αγορά θα λύσει όλα τα προβλήματα, άρχισε να σκέφτεται διαφορετικά. Μετά την ενεργειακή κρίση, την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, κατάλαβε πως αν δεν προστατέψει τη βιομηχανία της, θα γίνει παρατηρητής στην ίδια της την ήπειρο. Άρχισαν λοιπόν τα «στρατηγικά ταμεία», οι επιδοτήσεις, τα σχέδια για “αυτονομία”. Δεν λέγεται πια «προστατευτισμός». Τώρα το λένε «ανθεκτικότητα». Το ίδιο είναι, απλά με καλύτερο μάρκετινγκ.
Η Ελλάδα, όπως πάντα, στη μέση. Δεν καθορίζει το παιχνίδι, αλλά είναι μέσα στο γήπεδο.
-Ο Πειραιάς στα χέρια της Cosco — η Κίνα μπήκε από την πίσω πόρτα στην Ευρώπη.
-Η Αλεξανδρούπολη έγινε στρατηγικό χαρτί για ΗΠΑ και ΝΑΤΟ.
-Η ΔΕΗ πέρασε από χίλια κύματα, και ο κόσμος ακόμα ζητάει «το κράτος να προστατεύσει».
Δηλαδή, ζούμε σε μια χώρα που έκανε ιδιωτικοποιήσεις με το ζόρι, και τώρα ψάχνει τρόπους να κρατήσει τα κρίσιμα στα χέρια της. Καταλαβαίνεις…
Τελικά, ποιος είναι ποιος; Κι αν ρωτήσεις σήμερα ποιος είναι ο φιλελεύθερος και ποιος ο κρατιστής, η απάντηση είναι απλή: εξαρτάται από το συμφέρον.
-Οι ΗΠΑ κλείνουν την αγορά τους, για να σώσουν τις δουλειές τους.
-Η Κίνα ανοίγει την αγορά της, για να κυριαρχήσει παγκόσμια.
-Η Ευρώπη το παίζει «ορθολογική», αλλά αρχίζει να προστατεύεται.
-Και η Ελλάδα… προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με όλους.
Άρα, τι έγινε; Γύρισε ο κόσμος ανάποδα; Όχι. Απλώς οι ιδεολογίες ξεθώριασαν και στη θέση τους μπήκε το συμφέρον και η ισχύς. Το εμπόριο, η τεχνολογία, η ενέργεια, όλα είναι πια γεωπολιτικά όπλα. Δεν έχει σημασία τι πιστεύεις – σημασία έχει τι κερδίζεις.
Και κάπως έτσι φτάσαμε να βλέπουμε καπιταλιστές με κρατικές επιδοτήσεις και κομμουνιστές με εμπορικά πλεονάσματα.
Μην το ψάχνεις. Ο κόσμος δεν γύρισε ανάποδα. Απλώς έπεσαν οι μάσκες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου